در تجهیزات صنعتی همیشه خطر ورود جریان بیش از حد، اضافه بار و ورود جریان‌های معکوس به دستگاه وجود دارد که می‌تواند آسیب جدی به دستگاه‌ها وارد کند و یا گاها باعث خرابی تجهیزات و ضرر مالی شود که برای جلوگیری از این خطر از وسیله‌ای بنام رله استفاده می‌شود. رله ها انواع گوناگونی دارند و عملکرد آنها چه در مدارهای ساده و چه در مدارهای پیچیده به یک میزان حائز اهمیت و ضروری است . ما در این مقاله سعی داریم شما را با رله و انواع آن آشنا کنیم و برندهای معروف در زمینه تولید این محصول و تجهیزات تابلویی را به شما معرفی کنیم هم چنین اگر شما در ایران به دنبال نمایندگی رسمی برند های معروف معرفی شده هستید در پایان ما شما را در این زمینه راهنمایی خواهیم کرد.
رله چیست ؟
در واقع رله‌ها بصورت کلیدهایی عمل می‌کنند که مدارها را به شکل الکترومکانیکی یا الکترونیکی باز و بسته می‌کنند. رله ها با باز و بسته کردن یک مدار الکتریکی کنتاکت ها را در مداری دیگر کنترل می‌کنند و بطور کلی با جریان الکتریکی که به کنتاکت ها وارد می‌شود وضعیت آنها را تغییر می‌دهد. در صنعت گاهی ما نیاز داریم در یک جریان بالا ورودی الکتریکی آن را به خروجی تبدیل کنیم. این تبدیل کار آسانی نیست و نیاز به یک تجهیز دارد. در واقع رله ها مشابه یه کلید کار می‌کند سیگنال الکتریکی را دریافت می‌کند و با خاموش روشن کردن سوئیچ آن را به تجهیزات دیگر می‌تواند ارسال کند. اگر رله ما از نوع رله حفاظتی باشد می‌تواند با تشخیص ناهنجاری‌های به وجود آمده از آسیب دیدگی جلوگیری کند. آشنایی با رله و انواع آن می‌تواند از دستگاه‌ها و تجهیزات صنعتی کارخانه محافظت کند.
عملکرد رله
همانطور که گفته شد رله‌ها انواع گوناگونی دارند. ظرفیت و کاربرد رله‌ها با توجه به نوع آنها متفاوت است اما اساس کار همه‌ی رله‌ها شبیه بهم میباشد. اما در مجموع کارکرد آن بستگی به این دارد که رله باز (NO) یا رله بسته (NC) باشد. رله شبیه به یک کلید عمل می‌کند که همراه با یک تغذیه میباشد. این تغذیه شامل ولت‌های گوناگون است.
دو عملکرد برای رله‌ها در نظر می‌گیریم:
عملکرد با فرمان مستقیم : برای زمانی که نیاز داریم پس از وصل ولتاژ وسیله برقی ما روشن شود در اینجا باید در حالت باز یا NO قرار بگیرد.
عملکرد با فرمان معکوس : برای زمانی که نیاز داریم پس از وصل ولتاژ وسیله برقی ما خاموش شود در این قسمت در حالت NC قرار می‌دهیم.
آشنایی با انواع رله
رله الکترومکانیکی:
رله‌های الکترومکانیکی از دو جز سیم پیچ الکترومغناطیسی و کنتاکت متحرک مکانیکی تشکیل شده‌اند و نوع عملکرد آن به اینصورت است که جریان توسط سیم پیچ دریافت می‌شود و یک میدان مغناطیسی ایجاد می‌کند و در زمانی که این سیم پیچ جریان خود را از دست می‌دهد این میدان مغناطیسی نیز از بین می‌رود. رله‌های مکانیکی می‌توانند مقدار زیادی جریان را تحمل کنند.
رله حالت جامد:
رله جامد یا SSR قطعات الکترونیکی حالت جامد هستند و قطعه متحرکی در این نوع قطعات وجود ندارد. عمر رله‌های جامد خیلی طولانی‌تر از سایر رله‌ها است و صدای کمتری دارد زیرا در آن همه چیز بصورت یک برد الکترونیکی میباشد و کنتاکت مکانیکی وجود ندارد که باعث ایجاد صدا شود هم‌چنین این نوع رله‌ها توان بالاتری دارند و اندازه آن هم نسبت به بقیه رله‌ها کوچکتر است. نکته دیگر درمورد این نوع رله قطع و وصل شدن بی شمار با سرعت بالا میباشد.
رله تاخیر زمانی:
در اتوماسیون صنعتی و سیستم های بزرگ صنعتی ، ما گاهی در بخش هایی مانند سیستم‌های امنیتی نیازمند آن هستیم که تاخیری در شروع فعالیت رله وجود داشته باشد. در واقع رله تاخیر زمان یا تایمر این عملکرد را از خود نشان می‌دهد و با تاخیر زمانی داخلی که بوجود می‌آورد رله بلافاصله پس از روشن شدن شروع به فعالیت نمی‌کند و برای شروع تاخیر ایجاد می‌کند. انوع مختلفی از رله تاخیر زمانی وجود دارد که کارکردهای فراوانی دارند. رله تاخیر زمانی دربخش‌هایی همچون کنترل ماشین، کنترل روشنایی، سیستم تهویه، زنگ هشدار، اتوماسیون کارخانه و بخش فرآیندهای تولیدی کاربرد دارد.
انواع رله تاخیر زمانی
- تایمرهای ON-Delay
- تایمرهای OFF-Delay
- تایمرهای فاصله
- تایمرهای بازیافتی
رله معمولی:
به زبان ساده رله معمولی یک کلید تبدیل است اما با کلیدهایی که در روزمره در اطراف ما وجود دارند تفاوت دارند. آنچه ما بعنوان یک کلید در رومزه با آن سروکار داریم با دخالت دستی انسان ادغام شده است در حالی که در رله ، انسان بصورت دستی نقشی ندارد و عملکرد آن به این صورت است که با ولتاژی که به آن داده می‌شود رله کلید تبدیل تعبیه شده در آن را خاموش یا روشن می‌کند. رله های معمولی در انواع مختلف تک کنتاکت، دو کنتاکت، سه کنتاکت و چهار کنتاکنت وجود دارند که آمپرهای متفاوتی نیز دارند.
فرق رله با کنتاکتور چیست؟
کنتاکتور وسیله‌ای است که برای تجهیزات با جریان بالا در مدار وصل می‌شود و نوع آن بسته به نیاز مدار تک فاز و یا 3 فاز میباشد و عملکرد آن به گونه‌ای است که در صورت بروز خطر و زمانی که مدار از حالت عادی خود خارج می‌شود می‌تواند بصورت پیوسته قطع و وصل گردد. اما در رابطه با رله باید گفت این قطعه با تغییری که در کنتاکت خود بوجود می‌آورد وضعیت مدار مربوطه را تغییر می‌دهد.
کلام آخر
اکنون که با آشنایی با رله و انواع گوناگون آن اهمیت این وسیله در تجهیزات صنعتی به خوبی مشخص است اما همیشه خرید ابزار آلات مخصوص به اتوماسیون صنعتی و ابزار دقیق برای مشتریان همراه با چالش های فراوانی میباشد . با توجه به وارداتی بودن این محصولات پیدا کردن فروشگاهی مطمئن که این محصولات را با ضمانت اصل بودن و گارانتی معتبر و قیمت مناسب به فروش برساند کاری زمان بر است . اگر شما هم قصد خرید انواع رله را با بهترین قیمت و ضمانت اصل بودن دارید میتوانید از فروشگاه “اتوماسیون هفت” که نماینده رسمی فروش و خدمات پس از فروش محصولات آتونیکس در ایران می باشد ، خریداری کنید.
